Ervaringen
Om de Rekentrein te ontwikkelen is de aanpak in een onderzoek in 2023 als casestudie uitgevoerd bij vier gezinnen in de omgeving van Zwolle. De vrijwilliger heeft met de gezinnen een paar activiteiten uitgeprobeerd: voorlezen, spelletjes spelen en het uitvoeren van activiteiten in en om het huis. De begeleiding naar de ouder richt zich op modelling en scaffolding: voordoen hoe de ouder het zou kunnen aanpakken en handvatten bieden om dit ook zelf te gaan doen. De kinderen en ouders vonden het leuk om samen te lezen. Ouders raakten geïnspireerd door de manier waarop de vrijwilliger het kind voorleest. Dit was doorgaans op een andere manier dan zijzelf gewend waren om voor te lezen.
De vrijwilliger liet bijvoorbeeld zien dat ouders bij voorleesboeken vaak op een simpele manier vragen kunnen stellen die gericht zijn op gecijferdheid, zoals tellen of vormen. Bij het spelen van de spelletjes gebeurde iets soortgelijks: de kinderen waren erg enthousiast en er kwamen spontaan dialogen op gang waarbij gecijferdheid centraal stond. Een deel van de spelletjes, bijvoorbeeld die waarbij je de uitkomst van twee dobbelstenen moet optellen, bleken voor sommige ouders moeilijk. Het is daarom belangrijk om goed te zoeken naar een spel dat aansluit bij de interesse en vaardigheden van de ouder. Een wedstrijdelement in het spel werkt niet altijd even goed omdat dan de rust verdwijnt om met elkaar in gesprek te gaan over de cijfers.
Ook vielen de activiteiten in en rondom het huis goed in de smaak. Het huis en de tuin vormen een grote inspiratiebron voor de kinderen. Sommige kinderen waren zo creatief dat het meegenomen materiaal niet gebruikt werd en dat ze zelf op zoek gingen naar materiaal bij hen thuis. Deze activiteiten openden de ogen van de ouders, omdat ze merkten hoe ze aan dagelijkse activiteiten een educatieve component kunnen toevoegen.
Doorontwikkeling
In 2023 werd een aanvraag voor een vervolgonderzoek gehonoreerd door de onderzoekscommissie. Dit onderzoek richtte zich op het verbeteren van de training voor vrijwilligers en op het doorontwikkelen van de materialen van de Rekentrein. Er zijn in totaal zeven vrijwilligers getraind en begeleid die ieder drie keer bij een gezin zijn langsgegaan. De vrijwilligers hielden in deze periode een logboek bij. Hun ervaringen zijn gebruikt om de materialen van de Rekentrein verder aan te scherpen en de training voor de vrijwilligers te verbeteren. Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht en ECBO hebben grote ambities met de Rekentrein en willen de aanpak graag landelijk onder de aandacht brengen.
Tekst Esra van Koolwijk, Annemarie Groot
Beeld ECBO, Anke Arts