MOVISIES Magazine
inleiding

De Ander niet meer als mens willen zien

Velen nemen hun verantwoordelijkheid voor een menswaardige plek voor vluchtelingen, ook al vraagt dat om lef, ziet Janny Bakker-Klein, voorzitter van de raad van bestuur van Movisie.

De schokkende beelden uit de Tweede Wereldoorlog waren niet te missen ten tijde van de Nationale Dodenherdenking en de viering van tachtig jaar vrijheid. Het blijft ongelofelijk wat het hele proces van ontmenselijking van bevolkingsgroepen in de Tweede Wereldoorlog teweeg heeft gebracht. Zes miljoen Joden, honderdduizenden Roma en Sinti, mensen met een beperking, mensen die homoseksueel waren, Jehova’s getuigen en politieke tegenstanders werden op gruwelijke wijze vermoord.

Faber legde het uit als opkomen voor de belastingbetaler, maar in feite ging het om wij-zij-denken

De Frans-Joodse filosoof Levinas overleefde met zijn gezin de oorlog. Bijna zijn hele Litouwse familie werd vermoord door de Nazi’s. Levinas zegt hierover dat ‘de Ander’ als mens nooit gereduceerd mag worden tot een object, tot een probleemgeval. Als we de Ander écht zien (hij noemt dat ‘het gelaat van de Ander’) roept dat respect én verantwoordelijkheid op.

Een voorbeeld van de Ander niet meer te willen zien als mens zoals jij en ik, maar uitsluitend nog als probleem, heb ik gezien toen minister Faber zich uitsprak tegen een uitje naar de Efteling voor jonge asielzoekers. Formeel legde ze dit uit als opkomen voor de Nederlandse belastingbetaler, maar in feite ging het over wij-zij-denken, waarbij de ander als een vijand wordt gezien.

Er is in Nederland veel meer solidariteit met mensen op de vlucht dan we misschien vermoeden

In de Tweede Wereldoorlog gingen veel mensen in verzet tegen het onrecht dat hun medeburgers werd aangedaan. Ik zie nu ook in onze tijd dat er mensen zijn die nog steeds opstaan tegen onrecht. Na het verbieden van het uitje naar de Efteling op kosten van de Nederlandse belastingbetaler kwamen crowdfunding-acties tot stand, die meer dan 100.000 euro opleverden.

De samenleving is veel veerkrachtiger dan we soms denken. Er is in Nederland ook veel meer solidariteit met mensen op de vlucht dan we misschien vermoeden. Velen nemen hun verantwoordelijkheid voor een veilige en menswaardige plek voor vluchtelingen, ook al vraagt dat in toenemende mate om lef. Dat is wat mij betreft een wenkend toekomstperspectief voor onze samenleving.

Tekst Janny Bakker-Klein, voorzitter Raad van Bestuur Movisie
Foto Fred Tigelaar