Samen ontwikkelen, samen ontmoeten

In de warme, rumoerige brasserie De Forelderij in Enschede komen zo’n veertig senioren bijeen. De sfeer is feestelijk. De taartjes staan al klaar, vrijwilligers worden in het zonnetje gezet en er is applaus voor een vers Vind Gezelschap-stel. Wat begon als een webapplicatie om sociaal contact onder senioren te stimuleren, is inmiddels uitgegroeid tot een levendige gemeenschap waarin online en offline ontmoeten centraal staan.

Deze bijeenkomst is meer dan een gezellige ontmoeting. Twee keer per jaar worden op deze manier ervaringen en feedback opgehaald, die direct terugvloeien naar de ontwikkeltafel. Dat is precies de kracht van Vind Gezelschap: de voortdurende wisselwerking tussen gebruikers, vrijwilligers, ontwikkelaars en onderzoekers.

Platform dat meebeweegt

Vind Gezelschap is ontstaan vanuit een concrete behoefte: hoe help je senioren op een laagdrempelige manier om weer contact te leggen met anderen, zonder direct een beroep te hoeven doen op de vaak schaarse vrijwilliger? In samenwerking met Anchor Solutions heeft welzijnsorganisatie Alifa een webplatform gebouwd, speciaal gericht op senioren. Niet gericht op snelle matches, maar op betekenisvolle verbindingen. En, misschien wel het belangrijkste: lokaal, veilig en vertrouwd.

Softwareontwikkelaar Hans Anker reisde speciaal vanuit Alkmaar af naar de bijeenkomst om feedback op te halen. Hij luistert aandachtig naar opmerkingen over de activiteitenkalender, de zichtbaarheid van berichten en het gemis aan interactie. 'Wat er nu staat, is mede dankzij jullie’, benadrukt hij, 'en we willen het samen nog beter maken.' Die houding kenmerkt het hele project: stap voor stap verbeteren, telkens op basis van wat er uit de praktijk komt. Zo groeit een platform dat nu gericht is op senioren en ook heel goed bruikbaar is voor anderen, waarbij een veilige omgeving extra belangrijk is.

Hans Anker vertelt over Vind Gezelschap.

Betrokkenheid WSD Twente

Ook de Werkplaats Sociaal Domein Twente is nauw betrokken. Peter Gramberg, onderzoeker bij het lectoraat Social Work van Hogeschool Saxion licht toe: ‘Sociale technologie en ontmoeting zijn inhoudelijke speerpunten van onze netwerkcirkel Ondersteuning thuiswonende ouderen in Twente (WOTO). Alifa is één van de leden van deze netwerkcirkel en kwam met het verzoek om het gebruik van en de waardering voor Vind Gezelschap te onderzoeken. We hebben interviews gehouden met deelnemers, vrijwilligers en met Leroy Veldhuis, medewerker welzijn senioren bij Alifa. De resultaten worden verspreid onder de overige leden van onze netwerkcirkel en natuurlijk ook daarbuiten. Zo kunnen organisaties die iets soortgelijks willen opzetten profiteren van de opgedane kennis.’ Een van de uitkomsten: mensen die niet meer actief zijn, maar zich niet afmelden, zorgen voor verwarring en teleurstelling bij anderen. 'Het doet iets met je', vertelt Veldhuis. 'Als je een bericht stuurt naar iemand en je hoort niks, dan zakt je motivatie.'

Die inzichten leiden direct tot actie. Wat zo krachtig is aan deze bijeenkomst, is hoe onderzoek en praktijk hand in hand gaan. Veldhuis slaagt erin om deze onderzoeksuitkomst – het belang van afmelden bij inactiviteit – te koppelen aan een positief en persoonlijk voorbeeld. Hij vertelt het verhaal van Johan, een gebruiker die al een tijd niet meer zichtbaar was op het platform. Veldhuis belde hem op en hoorde: 'Ik kom niet meer op het platform hoor, want ik heb een vriendin!' Johan is inmiddels samen met zijn partner aanwezig op de bijeenkomst. Ze worden in het zonnetje gezet en krijgen een kleine attentie. Tegelijkertijd gebruikt Veldhuis dit moment om op een luchtige maar duidelijke manier te benadrukken: meld je af als je stopt, want daarmee help je ook anderen.

Het is een voorbeeld van hoe je met een klein, praktisch verhalen heel helder een belangrijk principe overbrengt. De vertelling van Veldhuis raakt, blijft hangen en zorgt dat iedereen begrijpt waarom afmelden belangrijk is. En dat is precies waar de kracht van dit project ligt: in de menselijke maat.

Vrijwilligers als spil

Een belangrijk onderdeel van Vind Gezelschap zijn de vrijwilligers. Zij helpen nieuwe deelnemers op weg: aan de keukentafel, met een laptop of tablet erbij. Zo wordt de drempel verlaagd en kunnen ook minder digitaal vaardige ouderen meedoen. 'We hebben drie vaste vrijwilligers’, vertelt Veldhuis. 'Jos, een van hen, reist stad en land af om profielen aan te maken en anderen helpen op kantoor.' Tijdens de bijeenkomst krijgen de vrijwilligers bloemen als blijk van waardering, maar vooral ook applaus van de aanwezigen.

‘Het platform is een middel, en het doel is echt contact’

Online en offline

Wat Vind Gezelschap bijzonder maakt, is de combinatie van digitaal en fysiek ontmoeten. De digitale toegang verlaagt de drempel en de echte ontmoeting maakt het verschil. 'Het platform is een middel’, vertelt Veldhuis, 'en het doel is echt contact.' En dat lukt.

Daarmee vervult het platform ook een bredere functie. In een tijd waarin veel initiatieven gericht zijn op het aanpakken van eenzaamheid, biedt Vind Gezelschap iets extra’s: het stimuleert eigenaarschap. Gebruikers leren initiatief nemen, ontdekken dat ze ertoe doen en ervaren dat ze zelf een bijdrage kunnen leveren aan contact.

Tips voor andere gemeenten of welzijnsorganisaties

Zorg voor fysieke bijeenkomsten met gebruikers: dat is waar het vertrouwen groeit en de inzichten ontstaan.
Veranker doorontwikkeling in de praktijk: laat feedback leidend zijn voor technische aanpassingen.
Zet vrijwilligers centraal, ook in de communicatie over het platform.
Koppel onderzoeksuitkomsten aan positieve verhalen: zo wordt de boodschap tastbaar en activerend.

Doorontwikkeling

De bijeenkomst in Enschede laat zien dat techniek en menselijkheid samen kunnen optrekken. Hans Anker werkt aan een nieuwe versie van het platform waarin meer interactie mogelijk is: wekelijkse updates, instructievideo's, een verbeterde kalenderweergave en zelfs een spelelement om het platform levendig te houden. Alles wordt stap voor stap getest en aangepast.

'We willen dat het platform een beetje voelt als van iedereen', zegt Veldhuis. Dat betekent ook: ruimte maken voor verhalen, successen delen en problemen benoemen. Zoals het onderscheid tussen gebruikers die op zoek zijn naar een vriendschap en zij die liever een relatie willen – en de spanning die kan ontstaan als die verwachtingen niet op elkaar aansluiten. Of de uitdaging om in een stad met veel burgerinitiatieven overzicht te houden over wie wat organiseert.’

Veldhuis vervult hierin een sleutelrol. Zijn natuurlijke manier van presenteren, zijn aandacht voor de mensen in de zaal en zijn vermogen om onderzoek en praktijk te verbinden, zorgen voor een inspirerende middag. Hij weet wanneer hij ruimte moet geven, wanneer hij een verhaal moet vertellen en wanneer hij een punt moet maken. En dat doet hij met plezier, rust en overtuiging.

Inspirerend voorbeeld

Vind Gezelschap is geen blauwdruk die zomaar te kopiëren is. Het succes zit in de manier waarop het zich ontwikkelt: dichtbij mensen, met oog voor hun wensen en grenzen. En met een betrokken team dat blijft luisteren, reflecteren en verbeteren. Van wijkcoaches tot vrijwilligers, van programmeurs tot onderzoekers – het is een gezamenlijke inspanning.

Misschien is dat wel het grootste inzicht uit deze middag: dat systemen werkbaar worden als je ze samen maakt. En dat je het verschil niet alleen maakt met technologie, maar met aandacht.